Web Sitenizin Kalitesini Ölçmek İçin 50 Soru

Carsten Cumbrowski’nin yazdığı bu güzel makaleyi sizlerle paylaÅŸmak istedim… Çeviriyi çok kısa zamanda yaptığım için, içinde küçük hatalar olabilir, lütfen hoÅŸ görün… Ä°yi EÄŸlenceler…

Nezihi

“Web Sitenizin Kalitesini Ölçmek İçin 50 Soru

Burada web sitesi sahiplerinin kendi web sitelerinin kalitesini ölçebileceği soruları bulacaksınız. Eğer her aşığadaki her soruya cevabınız ‘Evet’ ise yarattığınız / oluşturduğunuz web sitesi ile öğünebilirsiniz çünkü çok kaliteli bir web sitesi oluşturmuşsunuz demektir. Şu andaki internette bir çok web sitesi açıklar, limitlerle boğuşmaktadır. Burada sunacağım 50 soru bazılarınız için yeni şeyleri işaret etmekle birlikte bazılarınız içinde hali hazırda bilinen şeyler olabilir. Bazılarınız içinse unutulan bazı şeyleri geri getirerek dikkatinizi çekebilir.  Erişilebilirlik

1. Yapı olarak site içeriği dolaşım elementlerinden ayrımı?
2. Websiteniz bütün Web Tarayıcılarına (Web Browsers) uygun mu / uyumlu mu?
3. Web siteniz W3C Web Sitesi kodlama kurallarına ne kadar uygun?  HTML/CSS Site kodlama kurallarına ne kadar uygun?
4. Bütün resimlerin ‘alt’ biçim im’i bulunmaktamıdır?
5. Herhangi bir şeyi animasyon, resim veya multimedia olarak yayınlıyorsanız, daha iyi anlaşılması veya uyumsuzluk durumunda, alternatif açıklama (yazı olarak) şekilleri yerleştirilmiş mi?

Dolaşım

1. Link yazıları açık şekilde yönlenme yönlerini belirtiyorlar mı?
2. Derinlik – Sitenizin derinliğini göz önünde bulundurarak, en derindeki sayfaya ulaşmak için en yüksek tıklama sayısı nedir?
3. Eğer aniden açılan bir ekran veya Java/JavaScript/Flash formatın dolaşım kodları kullanıyorsanız bunlara alternatif olarak yazı özellikle menülerinizde varmı?
4. Tıklama anında tıklama tepkisi – Bir tıklama anında sitenizdeki linkler anında tepki vererek (0.1 saniye) yenine ulaştırıyorlar mı?
5. Tıklanabilen şeyler açıkça tıklanabilirliklerini gösteriyorlarmı? Anlaşılabiliniyorlar mı?
6. Dolaşım ne kadar sezgisel? İşaretler açıkmı yoksa zor anlaşılırmı? Butonlar/Linkler yazı gibi, bunlar açık ve netmi yoksa zor anlaşılır şekildemi kodlanmış…
7. Okunabilirlik (daha önce bahsedilmişti), tip, yazı karekteri ve yazı ebatı (puntosu) v.b.
8. Çok açık bir şekilde sitenizin amacı belirtilmiş mi? Amaç bir kaç saniye içinde, yazı okumadan veya kopyalamadan kendiliğinden ortaya çıkıyor mu?
9. Bütün linkleriniz gerçek bir sayfaya yönlendirilmiş mi? Hiç çıkmaz sokak yok mu?
10. Mantıksal bir site haritanız bulunmakta mı?, Eğer yoksa, yazı tarzı arama özelliği bulunmaktamıdır? Not: Çok sayfası olan (Binlerce) web siteleri arama formuna sahip olmalıdırlar.

Tasarım – Dizayn

1. Site tasarımı estetik olarak ilgi çekiyor mu?
2. Kullanılan renkler harmonik ve mantıksal olarak ilişki içinde mi?
3. Renk seçenekleri ulaşılabilir durumda mı? (Örneğin: renk körü birisi için rengi değiştirme veya koyulaştırma veya az duyan birisi için sesi yükseltme veya azaltma)
4. Sitenin genel kullanıcılara verdiği özellikler uygun mu? – Yazı ebatı gibi – Tarayıcı ayarlarını değiştirmeyi bilmeyen kullanıcılar rahatça yazıları okuyabilmeliler…
5. Yazı karekteri kolaylıkla okunabilmeli, ve ebatı değiştirilebilmeli. Sayfalar farklı ekran boyutlarında rahatlıkla görüntülenebilmeli.

İçerik

1. Sayfa içerikleri kısa ve öz fakat bilgilendirici mi?
2. Does the copywriting style suit the website’s purpose and ’speak’ to its target audience?
3. Yazı gövdesi her satıra 80 karekterden daha az karekteri zorluyor mu?
4. Text tarayıcılar tarafından yeniden ebatlandırılabiliyor mu yoksa CSS kodları font ebatlarını değiştirmeye izin vermiyor mu?
5. Yazı ile yazı geri plan rengi gözlere okuma için yardım ediyor mu?
6. Yazı küçük bölümlere ayrılmış mı, okunabilecek küçük bölümlere ve başlıklarla belirginleştirilmiş – alt başlıklar ve hızlı okumaya yardım ediyor mu?
7. Makale içinde, konu hakkında detaylı bilgi veya daha geniş bilgi linkleri var mı? veya makalede geçen bazı kavramların tanımlarına giden linkler konulmuş mu? Bunu yapıyormusunuz?  
8. Makeleleri yazanlar hakkında ‘Yazan Hakkında’ sayfanız var mı? – Site sahibinin yazmadığı ve makalelerde açık şekilde bu sayfalara link konulmuş…
9. Bonservislere sahipmisiniz ve onları sitenizde yayınlıyormusunuz?
10. Sayfaları sık sık güncelliyormusunuz yada ‘Yap ve Unut’ mantığındamısınız?

Güvenlik

1. Bildiğiniz bir güvenlik açığı varmı?
2. Formlarınız özel karekterlere karşı ne kadar duyarlı?
3. Özel/Önemli dizinler .htaccess şifre korumalı mı?
4. Genele açık olmayan dizinler / klasörler (cgia-bin, resimler gibi) indekslenebilirmi yoksa boş index.html sayfası ile veya başka bir şekilde giriş çıkış kontrolü yapılıyor mu?
5. Müşteri bilgileri online olarak mı saklanıyor? Eğer öyleyse dışarıdan ataklara karşı iyi korunuyor mu?

DiÄŸer Teknik Durumlar

1. Site hızlı yükleniyor mu – telefon bağlantısı kullananlarda bile?
2. İç ve Dış bütün linkler canlı ve aktif mi?
3. Scriptleriniz hatadan arındırılmış mı?
4. Site sunucu hatalarından arındırılmış mı?

Diğer Pazarlama Durumları

1. Siteniz Tarayıcılar ve Arama motorları için optimize (uygun hale getırmek) edilmiş mi? (önemli yazılar önem belirtilecek şekilde işaretlenmiş mi, başlık imleri konulmuş mu, başlıklar H1 imi içine konmuş mu, etc)
2. Giriş sayfası kullanıcıyı daha derine inmesi için ikna edici mi veya alışveriş sepetine yönlendirmek açısından ikna edici mi?
3. Siteniz kullanıcıları geri getirmek veya duyuru açısından kullanılabilecek elementlerle donatılmış mı (örnek: yarışma, haber postası, arkadışa söyle, kayıt sistemi, RSS, abonelik ve yüklenebilen araç çubuğu v.b.)? – Her sayfa için farklı başlık (title) – en azından 2. veya 3. Kelimler ve bunlar sayfa içeriğini en iyi anlatanlardan seçilmiş mi? (Şu soruyu kendinize sormanız gerek: Bu sayfayı en iyi anlatan 3 kelime nedir?)
4. Robots.txt oluşuturulmuş ve doğru kullanılıyor mu?
5. Site haritası oluşturulmuş ve doğru kullanılıyor mu?
6. Her sayfa JavaScript veya Flash linki olmadan basit bir HTML linki ile eriÅŸilebilir mi?
7. Her sayfa içerik olarak en azından bir kaç satır yazıya sahip mi? Does every page have at least some text in the content? (Bütün Resimleri, Videoları, Flash, Java Appletlerini ve JavaScript kodunu uzaklaştırdığınızda ne kadar yazı kalıyor? Hiç kaldı mı? Kalan yazı hala sayfanın amacını anlatabiliyor mu?)
8. Sitedeki her sayfa sadece bir URL ( linklemi) erişilebiliyor veya birden çok URL (linklemi) var? (ve çok kötü, kullanılmış) aynı sayfaya ulaşma? Diğerinin aynısı içerik, Standard URL (linkler).

Yasal Durumlar / Yasal Duruma Getirmek

1. İletişim sayfası gerçek adresle, Telefon numarası ile (Şirketler için bedava Telefon) ve İletişim formu e-posta ile birlikte, basitçe açık ve kolay kullanılan bir iletişim formunuz var mı? Kullanıcılarınızın başka yerlere yazmasını istemiyorsanız eğer onlara yapısal olarak oluşturulmuş bir form veriyormusunuz?
2. Yeni ÇaÄŸ (Yeni Bin Yıl) Dijital Telif Hakkı Kanunu – (Digital Millenium Copyright Act – DMCA) var mı?  Sitenizi kullanan kullanıcılara, sitenizi kullanma kurallarını açık ve net olarak belirttiÄŸiniz bir sayfanız var mı? Bu sizi 3. Parti sorunlardan koruyacak yegane ÅŸeydir. Kontrol edemediÄŸiz bir çok yayın sitenizde gösteriliyor olabilir örneÄŸin Googl Adsense reklamları v.b.
3. Gizlilik poliçeniz var mı (eğer veri topluyorsanız örneğin isim, e-posta v.b.)?

Saygılar!
Carsten Cumbrowski”

Çeviri: Nezihi Özdüzen